گروه فرهنگی - رجانیوز: «برنامه‌سازی دینی» از آن مسائلی است که همه درباره آن نظر می‌دهند، اما هیچ مصداق مشخص و قانون مدونی درباره آن وجود ندارد و همین مساله سبب شده تا برداشت‌های مختلف و حتی متضادی در این زمینه وجود داشته باشد. این مساله در میان فعالان فرهنگی و رسانه‌ای هم مطرح است و کماکان به عنوان یک مشکل پیچیده، به دنبال راه حل می‌گردد.
به گزارش رجانیوز، «ماه‌ترین ماه» عنوان برنامه ویژه سحرگاه امسال شبکه دوم سیما بود که با بخش‌های متنوع و جذابی که نوعی خرق عادت در روال برنامه‌های اینچنینی بود، توانست نظر بسیاری از مردم را به خود جلب کند؛ به ویژه بخش تفسیر نوع قرائت قاریان مطرح جهان اسلام که برگ برنده این برنامه بود.
کارگردان، تهیه کننده و مجریان این برنامه یک عصر گرم به دفتر رجا آمدند تا درباره مناسب‌سازی در صداوسیما صحبت کنیم و درباره علل اقبال مردم به «ماه‌ترین ماه» با هم گپ بزنیم؛ گفتگویی که با انتقاد شروع شد اما با سعه صدر مصاحبه شوندگان، به یک گفتگوی دوست داشتنی تبدیل شد.
برای شروع، به نظرم بهتر است از فلسفه برنامه‌سازی دینی در تلویزیون صحبت کنیم. به نظر شما اساساً چیزی تحت عنوان برنامه‌سازی دینی در ایران جدی گرفته شده است؟ و آیا این مساله یک تهدید است یا فرصت؟
حامد جوادزاده: ببینید اصولا برنامه سازی دینی یک امر فطری است؛ همانطور که دین یک موضوع فطری است. البته در این زمینه باید توجه داشت که هم باید یک برنامه تلویزیونی را جذاب ساخت و هم از مفاهیم دینی اصیل عدول نکرد. متاسفانه برخی اوقات احترام به قرآن منجر به کنار گذاشتن قرآن شده است؛ یعنی از ترس اینکه نتوانیم مفاهیم عمیق قرآن را به خوبی منتقل کنیم، کلا بی خیال قرآن شده‌ایم.
این مساله در تلویزیون حساس‌تر هم هست؛ چرا که ما باید یک منبر رسانه‌ای داشته باشیم. پس مدیرانی را نیاز داریم که هم منبر را بشناسند و هم رسانه را. اصلا جهانی‌ترین رسانه ما همین منبر است.
عبدالله روا: حوزه دین یک محور بسیار حساس است که همه مردم هم خودشان را در آن متخصص می‌دانند و بسیار هم حواسشان جمع است. مثلا من یکبار دست گذاشتم روی قرآن، کلی پیامک داشتیم که فلانی وضو داشت که به قرآن دست زد؟ یا مثلا یکبار تماس گرفتند و گفتند چرا مجری، صحیفه سجادیه را شُل خواند! نسبت به لباسهایی هم که من میپوشیدم، خیلی انتقاد وجود داشت. خب من سعی میکردم پیراهن با رنگ شاد -آبی و سبز و ...- بپوشم. ولی خب این حساسیت مردم که بجا هم هست، کار را مشکل می‌کند.
یکی از ایراداتی که نسبت به برنامه شما مطرح است، تاکید بر استفاده از چهره‌های گمنام و غیرشهره در امور دینی است. مثلا تاکید ویژه‌ای داشتید بر استفاده از یک مهندس برای تفسیر قرآن. این مساله علت خاصی دارد؟ احتمال ندادید در این زمینه دچار اشتباه شوند؟
جوادزاده: اینطور نیست که ما هر کسی را روی آنتن برنامه ببریم. تمام افرادی که در برنامه متن می‌خوانند یا مطلبی را تحلیل می‌کنند، از صافی تیم مشاورین ما که شامل علمای دینی شناخته شده هستند، می‌گذرند. ما جلسات همفکری متعددی داریم که تک تک مسائل در آن به طور جدی بررسی و تایید می‌شود. این مساله را هم باید در نظر داشت که به هر حال هر فردی می‌تواند برداشت خودش – با رعایت تمام قوانین و چارچوب‌ها – را از قرآن و سایر متون دینی داشته باشد. البته باید این مساله هم کنترل شود. مثلا چندین بار من متون نوشته شده توسط یکی از خانم‌های نویسنده برنامه را رد کردم؛ چون به نظرم از نظر اعتقادی و دینی دچار ایراد و اشتباه بود.
***متن کامل مصاحبه ادامه مطلب****
عبدالله روا در برنامه رادیو هفت